Stowarzyszenia - nowe przepisy

Przedstawiamy ważniejsze zmiany jakie od 20 maja 2016 r. wprowadziła nowelizacja Ustawy - Prawo o stowarzyszeniach. Nowe uregulowania prawne dotyczą m.in. zakładania stowarzyszeń i ich działalności oraz normują wiele spraw związanych ze stowarzyszeniami zwykłymi, które nabędą tzw. ułomną osobowość prawną.

  1. Ustawa z dnia 25 września 2015 r. o zmianie ustawy – Prawo o stowarzyszeniach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 1923) - pobierz tutaj
  2. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie prowadzenia ewidencji stowarzyszeń zwykłych, jej wzoru oraz szczegółowej treści wpisów (Dz. U. z 2016 r. poz. 644) - pobierz tutaj

Stowarzyszenia i kluby sportowe

  1. Założenie stowarzyszenia:
  • zmniejszenie ilości założycieli do 7 osób
  • brak komitetu założycielskiego – wniosek o wpis do KRS składa zarząd (wniosek podpisują wszyscy członkowie zarządu)
  • brak nadzoru starosty na etapie zakładania stowarzyszenia – szybsza rejestracja w KRS – 7 dni (dokumenty ocenia tylko sąd).


Art. 9. Osoby w liczbie co najmniej siedmiu, zamierzające założyć stowarzyszenie, uchwalają statut stowarzyszenia oraz wybierają komitet założycielski albo władze stowarzyszenia.
Art. 12. 1. Zarząd składa wniosek o wpis stowarzyszenia do Krajowego Rejestru Sądowego wraz ze statutem, listą założycieli, zawierającą imiona i nazwiska, datę i miejsce urodzenia, miejsce zamieszkania oraz własnoręczne podpisy założycieli, protokołem z wyboru władz stowarzyszenia oraz adresem siedziby stowarzyszenia.
2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, podpisują wszyscy członkowie zarządu.

2. Zgodnie z nowelizacją istniejące stowarzyszenie nie musi mieć już 15 członków, lecz 7.

3. Zatrudnianie pracowników, w tym swoich członków i możliwość wynagradzania
Nowelizacja ustawy daje możliwość zatrudniania pracowników, w tym swoich członków oraz otrzymywania przez członków zarządu wynagrodzenia za czynności wykonywane w związku z pełnioną funkcją.

Kwestia wynagradzania musi być uregulowana w statucie stowarzyszenia.

Art. 2 ust. 3. Stowarzyszenie opiera działalność na pracy społecznej swoich członków. Do prowadzenia swych spraw stowarzyszenie może zatrudniać pracowników, w tym swoich członków.
Art. 10 Statut określa w szczególności (…):
ust. 5a) możliwość otrzymywania przez członków zarządu wynagrodzenia za czynności wykonywane w związku z pełnioną funkcją.

4. Podpisywanie umów stowarzyszenie – członek zarządu
W przypadku konieczności podpisania umowy między stowarzyszeniem a członkiem zarządu (oraz w sporach z nim) konieczne jest wcześniejsze wyznaczenie osoby uprawnionej do podpisania takiej umowy. Stowarzyszenie może być reprezentowane przez:

  • członka komisji rewizyjnej (potrzebna uchwała komisji rewizyjnej)
    lub
  • pełnomocnika powołanego uchwałą walnego zebrania członków/delegatów

Zobacz na portalu ngo.pl artykuł o podpisywaniu umów stowarzyszenie-członek zarządu - zobacz tutaj

Art. 11 ust. 4. W umowach między stowarzyszeniem a członkiem zarządu oraz w sporach z nim stowarzyszenie reprezentuje członek organu kontroli wewnętrznej wskazany w uchwale tego organu lub pełnomocnik powołany uchwałą walnego zebrania członków (zebrania delegatów).

5. Wnioski o wpis lub zmianę danych w KRS wolne od opłat sądowych
Zwalnia się stowarzyszenia z opłat sądowych za złożenie wniosku o wpis do KRS oraz o dokonanie zmian w KRS.

Art.17 ust. 3. Postępowanie w sprawach o wpis lub zmianę wpisu stowarzyszenia oraz terenowej jednostki organizacyjnej do rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej Krajowego Rejestru Sądowego jest wolne od opłat sądowych.
-------------------------------------------------------------------------------------------
Stowarzyszenia działające na podstawie dotychczasowych przepisów muszą dostosować swoje statuty do wymogów nowej ustawy, w terminie do 20.05.2018 r.
-------------------------------------------------------------------------------------------

STOWARZYSZENIA ZWYKŁE

1. Osobowość prawna stowarzyszeń zwykłych
Od 20 maja br. stowarzyszenie zwykłe  ma tzw. ułomną osobowość prawną  może we własnym imieniu nabywać prawa (w tym własność i inne prawa rzeczowe), zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywane (art. 40 ust. 1a).

Stowarzyszenie zwykłe:
+ może przyjmować darowizny, spadki, występować o dotacje, być stroną umowy pożyczkowej,
- nie może prowadzić odpłatnej działalności pożytku publicznego ani działalności gospodarczej.

2. Władze stowarzyszenia zwykłego

Stowarzyszenie zwykłe będzie reprezentowane przez przedstawiciela albo zarząd.

Art. 40 ust.3. Stowarzyszenie zwykłe, które zamierza posiadać zarząd, określa w regulaminie działalności tryb jego wyboru oraz uzupełniania składu, kompetencje, warunki ważności jego uchwał oraz sposób reprezentowania stowarzyszenia zwykłego, w szczególności zaciągania zobowiązań majątkowych.

Stowarzyszenie zwykłe może również powołać organ kontroli wewnętrznej.

Art. 40 ust. 4. Stowarzyszenie zwykłe, które zamierza posiadać organ kontroli wewnętrznej, określa w regulaminie działalności tryb jego wyboru, uzupełniania składu oraz jego kompetencje.

3. Ewidencja stowarzyszeń zwykłych

Nowelizacja ustawy wprowadza jednolitą ewidencję stowarzyszeń zwykłych.

Art. 40a. 1. Stowarzyszenie zwykłe powstaje i może rozpocząć działalność z chwilą wpisu do ewidencji.

Wniosek o wpis do ewidencji składa reprezentant bądź zarząd stowarzyszenia zwykłego dołączając:
1. regulamin działalności,
2. listę założycieli stowarzyszenia zwykłego, zawierającą ich imiona i nazwiska, datę i miejsce urodzenia, miejsce zamieszkania oraz własnoręczne podpisy założycieli,
3. imię i nazwisko, adres zamieszkania oraz numer PESEL przedstawiciela reprezentującego stowarzyszenie zwykłe albo członków zarządu,
4. imię i nazwisko, adres zamieszkania oraz numer PESEL członków organu kontroli wewnętrznej, o ile regulamin działalności przewiduje ten organ,
5. adres siedziby stowarzyszenia zwykłego.

Jeżeli wniosek o wpis składa zarząd, podpisują go wszyscy członkowie zarządu.

Starosta dokonuje wpisu do ewidencji w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku o wpis oraz informuje o tym przedstawiciela lub zarząd. Ewidencja jest jawna i udostępniona w Biuletynie Informacji Publicznej starostwa.

W przypadku zmiany danych w ewidencji stowarzyszenie zwykłe w ciągu 7 dni składa wniosek o zmianę załączając dokumenty stanowiące podstawę zmiany.

W terminie do 20 maja 2018 r. działające dotychczas stowarzyszenia zwykłe są obowiązane dostosować swoje regulaminy do nowych przepisów i dokonać wpisu do ewidencji stowarzyszeń zwykłych prowadzonej przez starostę.

Stowarzyszenia zwykłe, które nie dokonają wpisu do ewidencji, zostaną rozwiązane z mocy prawa.

4. Przekształcenie stowarzyszenia zwykłego w rejestrowe
Jeśli stowarzyszenie zwykłe będzie liczyło co najmniej siedmiu członków może ono przekształcić się w stowarzyszenie rejestrowe (KRS). Wymaga to m.in. zgody wszystkich członków, a informację o podjęciu uchwały o przekształceniu przedstawiciel/zarząd podaje do publicznej wiadomości.
Szczegółowy tryb przekształcenia stowarzyszenia zwykłego w stowarzyszenie określają art. 42a-42e, wprowadzone przez nowelizację ustawy. Pobierz treść art. 42a-42e

-----------------------------------------------------------------------------------------------
1. Ustawa z dnia 25 września 2015 r. o zmianie ustawy – Prawo o stowarzyszeniach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 1923) - pobierz tutaj
2. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie prowadzenia ewidencji stowarzyszeń zwykłych, jej wzoru oraz szczegółowej treści wpisów (Dz. U. z 2016 r. poz. 644) - pobierz tutaj