Grafika: 2 maja 2024 - urząd będzie nieczynny

{wciecie}Warmątowice to nieduża wieś, położona na południe od Legnicy, ale o bardzo ciekawej historii. Pierwsza wzmianka o wiosce pochodzi z roku 1217, z której dowiadujemy się, że należala ona do parafii w Słupie. Od XIV wieku zaś należała do parafii w Kościelcu. Była to typowa wieś szlachecka z centralnie położonym obronnym dworem, otoczonym fosą i z parkiem. W obecnym miejscu dwór istniał już co najmniej od XV wieku. Na początku XVII wieku ówczesny właściciel Warmątowic - Wenzel von Sedlitz postanowił wybudować nową renesansową rezydencję. W roku 1812 warmątowickie włości nabył Ludwik Serafin von Olszewski.
{wciecie}Do 1909 r. właścicielem majątku był Alfred von Olszewski, zniemczony potomek szlacheckiego rodu ze wschodniej Polski (Podlasia), który pod wpływem lektury powieści Henryka Sienkiewicza (oczywiście w niemieckim tłumaczeniu), nagle przypomniał sobie o swoich polskich korzeniach. Pod wpływem tego odkrycia sporządził bardzo niezwykły testament. Po jego śmierci cały majątek miał przejść na jego dzieci pod warunkiem, że do 30-tego roku życia złożą egzamin z języka polskiego oraz historii i kultury Polski. W razie niespełnienia tego warunku (lub przedwczesnej śmierci dzieci), dobra miał odziedziczyć Henryk Sienkiewicz lub jego spadkobiercy (po śmierci wdowy po Olszewskim). W żadnym wypadku nie miał przejść na własność rządu pruskiego lub dalszych krewnych.
{wciecie}Po śmierci Alfreda w 1909 roku, wdowa po nim, niemiecka baronówna von Zedlitz und Neukirch próbowała najpierw obalić testament męża, a po niepowodzeniu podjęła pertraktacje z Sienkiewiczem. Pisarz, który nigdy nie słyszał o Olszewskich, zrzekł się majątku, twierdząc, że nie można nikogo przekonywać do polskości groźbą utraty ojcowizny. Gabriela von Olszewska miała tylko złożyć w banku depozyt pieniężny, który mogła podjąć po spełnieniu warunku wyrażonego w ostatniej woli męża. ponieważ warunek nie został spełniony, kwota ta przeszła później na wybraną polską instytucję oświatową.
{wciecie}Zatem Warmątowice nie stały się własnością Sienkiewicza, co mogłaby sugerować dzisiejsza nazwa - Warmątowice Sienkiewiczowskie. Syn Alfreda, Bolesław Bogdan zmarł młodo, a majątek przeszedł na jego siostrę, Dragę, która co ciekawe, po mężu nosiła panieńskie nazwisko swojej matki - von Zedlitz und Neukirch. W rękach tej rodziny majątek pozostał do roku 1945.
{wciecie}W warmątowickim majątku znajdowała się kwatera głównodowodzącego armii śląskiej już po stoczonej w pobliżu Bitwie nad Kaczawą. Rozegrała się ona 26 sierpnia 1813 roku pomiędzy wojskami rosyjsko-pruskimi dowodzącymi przez marszałka Blüchera a napoleońską armią pod dowództwem marszałka McDonalda. Bitwa toczyła się w błocie i strugach ulewnego deszczu. Wezbrane wody Kaczawy uniemożliwiły Francuzom użycie pełni ich sił, a podczas odwrotu spotęgowały jeszcze ich straty. Bitwa ta zadecydowała o ostatecznym opuszczeniu Śląska przez wojska napoleońskie. W niedalekim Duninie znajduje się muzeum poświęcone tej bitwie, którego początki sięgają 1909 roku.

Opis pochodzi ze strony www.naszesudety.pl