Święto to obchodzone jest w Polsce od 2003 roku, ma na celu poszerzyć wiedzę na temat życia bocianów oraz zwrócić uwagę na potrzebę ich ochrony. Najwięcej bocianów białych gnieździ się w 6 krajach europejskich: Polsce, Hiszpanii, Ukrainie, Białorusi, Litwie i Łotwie. Według danych z 2014 roku zebranych podczas VII Międzynarodowego Spisu Bociana Białego w Polsce gnieździło się 42–43 tys. par.
Bociany białe to jedne z najbardziej znanych i charakterystycznych ptaków występujących na terenie naszego kraju. Stanowią nieodłączny element wiejskiego krajobrazu, mają swoje zaszczytne miejsce także w naszej kulturze. Często swoje gniazda zakładają w pobliżu siedlisk człowieka m. in.: na dachach i kominach , słupach energetycznych oraz wysokich drzewach. Bocian jest symbolem rodzicielskiej troski, szczęścia i pomyślności.
Pierwsze bociany zazwyczaj pojawiają się w naszym kraju w marcu. Początek składania jaj przypada na I dekadę kwietnia, natomiast ostatnie jaja, pochodzące z późnych lęgów mogą być składane nawet w połowie czerwca. Do lęgów przystępują jedynie bociany dojrzałe płciowo – zazwyczaj są to ptaki mające powyżej 4 lat. Samica składa średnio od 3-5 jaj i wysiaduje je wspólnie z samcem, młode wykluwają się po 33-34 dniach. Pisklęta uczą się latać po około 60 dniach od wyklucia.
Znany jest sierpniowy zwyczaj bocianów, podczas którego zbierają się one w miejscach wspólnego żerowania na tzw. sejmiki. Zachowanie to jest związane z wędrówką na zimowiska, jaką bociany podejmują w połowie sierpnia. Bociany gniazdujące w Polsce, wędrując do Afryki wybierają drogę wschodnią – przez Turcję i cieśninę Bosfor do Afryki Wschodniej i Środkowej. Bociany z zachodniej Europy lecą natomiast nad Hiszpanią i Gibraltarem do Afryki Zachodniej i Południowej. Potrafią migrować nawet do 8 tys. kilometrów w jedną stronę, a droga na zimowiska i z powrotem skrywa wiele niebezpieczeństw. Podczas wędrówki wiele z nich ginie w wyniku zderzenia z liniami energetycznymi, wycieńczenia spowodowanego przelotem nad pustynią przy niesprzyjających zjawiskach pogodowych oraz podczas wciąż praktykowanych polowań w krajach południowej Europy oraz krajach arabskich. Około 60% młodych bocianów białych nie przeżywa trudów pierwszej wędrówki. Ptaki te są również narażone na cały szereg zagrożeń powodowanych przez działalność człowieka, do których należą: obniżenie poziomu wód gruntowych, przekształcenia użytków zielonych (łąk, pastwisk) na pola uprawne. Dla pisklaków ogromnym zagrożeniem są pozostawione na polach plastikowe sznurki od snopowiązałek, dorosłe osobniki często ich używają do budowy gniazda. Młode ptaki zaplątują się w tego rodzaju sznury, przez co dochodzi do zaburzeń krążenia, a w efekcie do śmierci.
Z uwagi na gwałtowny spadek populacji bocianów białych, zostały one objęte- "Programem Ochrony Bociana Białego i jego Siedlisk”. Dla podtrzymania i zachowania tego gatunku ptaka, niezbędne jest utrzymanie i odtworzenie terenów stanowiących atrakcyjne żerowiska do jego życia np.: żyzne łąki, obrzeża stawów oraz tereny zalewowe rzek. Mimo przyjaznego nastawienia do bocianów, działalność człowieka stała się przyczyną całego szeregu zagrożeń, powodujących śmiertelne wypadki tych ptaków lub ich wycofywanie się
z dotychczasowych terenów lęgowych.
W trosce o ochronę tego gatunku, powstał Ogólnopolski Punkt Informacyjny, gdzie specjaliści poinformują, w jaki sposób możemy pomóc bocianom.
- infolinia pod numerem - 801 262 426
- skrzynka e-mail
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Więcej informacji na temat innych form pomocy dla bocianów można znaleźć pod adresem: bociany.pl
Bociany białe w Powiecie Legnickim
Na terenie Powiatu Legnickiego prawie w każdej wsi znajduje się chociaż jedno bocianie gniazdo. Najwięcej boćków można spotkać w położonej na skraju Borów Dolnośląskich, gminie Chojnów, w niewielkiej wsi – Niedźwiedzice, która od 2017 roku stała się wioską tematyczną o nazwie: „Niedźwiedzice – Wieś Bociana”. Wokół miejscowości znajduje się wiele hektarów łąk, pól i stawów, które stanowią ważne miejsce żerowania bociana białego oraz innych gatunków ptaków. Na drzewach, domach i słupach znajduje się aż 25 bocianich gniazd – jest to największa ilość w całym Powiecie Legnickim. We wsi od kilku lat organizowana jest impreza cykliczna z okazji Dnia Bociana Białego - „Piknik pod bocianim gniazdem”.
Wieś Niedźwiedzice w swojej ofercie dla turystów ma przygotowanych wiele atrakcji związanych z bocianem białym:
- warsztaty artystyczne:
- FILCOWY BOCIEK – warsztaty szycia bociana i jego otoczenia z filcu.
- MOZAIKA Z BOCIANEM – warsztaty z tworzenia barwnej mozaiki bociana z kawałeczków liści, płatków, ziemi, kory, łodyg, piórek.
- MALOWANIE NATURĄ – warsztaty z tworzenia żerowiska bociana przy użyciu gleby, kwiatów, kory, trawy.
- BOCIANIA PAMIĄTKA – warsztaty tworzenia magnesów i pieczątek w kształcie bociana białego.
- warsztaty kulinarne:
- BOCIANIA ŁĄKA – poznawanie i rozpoznawanie ziół, przygotowywanie masła ziołowego, pesto.
- BOCIANI ŚWIAT – warsztaty tworzenia słodkich witraży z ciasta kruchego i
- BOCIANIE SEJMIKI – warsztaty z tworzenia ciasta z lokalnych produktów.
- inne działania:
- „Quest Szlakiem Bociana” - edukacyjna gra terenowa;
- Geocaching „W poszukiwaniu bociana” – zabawa w poszukiwanie skarbów za pomocą smartfona lub tableta z GPSem, odnajdywanie skrytek geocachingowych, znajdujących się na terenie Niedźwiedzi;
- „Boćko-cykle” - wypożyczalnia rowerów;
- „Skrzydlata galeria” - w której znajdują się prace i eksponaty związane z bocianem białym, wykonywane przez lokalnych artystów i uczniów Szkoły Podstawowej w Niedźwiedzicach;
- czatownia – miejsce, z którego można obserwować bociany i inne gatunki ptaków;
- „Skrzydlata czytelnia” - z której można wypożyczyć książki o tematyce przyrodniczej.